Jak odkryć swoje mocne strony? To wcale nie takie trudne – pod warunkiem, że otworzysz się na taką możliwość, że… w ogóle je masz! 😉 W tym wpisie dowiesz się, dlaczego to takie ważne, by zastanawiać się nad swoimi mocnymi stronami i jak je odkryć, by móc wykorzystać ich znajomość do znalezienia idealnie dopasowanej pracy lub napisać wypełnione talentami CV.
Ten tekst jest dla mnie bardzo ważny i mam nadzieję, że stanie się ważny także dla Ciebie. Zbyt dużo w nas skupienia na tym, co można poprawić, zamiast rozwijania tego, co już jest dobre. Chciałabym, żeby jak najwięcej osób przeczytało ten wpis. Wierzę, że jest on wartościowy dla każdego, kto choć trochę poważnie podchodzi do swojego życia, zwłaszcza zawodowego, dlatego bardzo proszę o dzielenie się nim. W ten prosty sposób pomożesz innym.
Dlaczego nie potrafimy mówić o swoich mocnych stronach?
Jak wyglądał powrót Twoich rodziców z wywiadówek w szkole? Gratulowali Ci samych piątek z biologii czy dostawałeś burę za ledwie-dostateczne z historii? Zbliża się koniec roku, czas ocen rocznych w pracy – Twój szef skupi się na tym, co robiłeś dobrze, czy większa część poświęcona będzie “obszarom rozwojowym”, jak zgrabnie w korporacjach nazywa się słabe strony? Jak Ty myślisz o swoim rozwoju – chcesz podciągnąć się w sprawach, w których nie czujesz się najlepiej, czy rozwijać to, w czym jesteś dobry? Szczególnie w naszym kraju ludzie mają tendencję do skupiania się na tym, co jest do poprawki, zamiast na tym, co jest już dobre, a w czym można być mistrzem. Które podejście jest lepsze?
Jestem przekonana, że rozwijanie swoich słabych stron kosztem pozostawienia tych mocnych w odstawce to strata czasu. Zresztą, nie tylko ja – po 40 latach badań w temacie mocnych stron potwierdzają to specjaliści Instytutu Gallupa. Tymczasem jedynie ⅓ z ponad 10 milionów ludzi przepytanych w ciągu ostatniej dekady przez Instytut pracowników w pełni zgadza się ze stwierdzeniem, że w pracy mają możliwość na co dzień robić to, w czym są naprawdę dobrzy. ⅓!*
Dalsze badania potwierdzają, że ci, którzy taką możliwość mają, są aż sześciokrotnie bardziej zaangażowani w wykonywanie swojej pracy i ponadtrzykrotnie częściej twierdzą, że ich życie (w ogóle) jest doskonałe*.
Mocne strony w popkulturze
Jeśli chodzi o skupienie na mocnych stronach, nie pomaga nam nawet współczesna popkultura. Ileż to powstało filmów i książek pokazujących, że sukces osiągają tylko Ci, którzy pokonają i rozwiną swoje słabości czy brak naturalnych predyspozycji! Wystarczy wspomnieć chociaż “Karate Kid” czy animowany odpowiednik, “Kung Fu Panda”. Filmy takie pokazują, że jak się czegoś bardzo chce i długo nad tym pracuje, sukces w końcu przyjdzie. I to jest fajne, tylko okazuje się, że jeśli wykorzystuje się swoje mocne strony, sukces ten przychodzi dużo szybciej i daje więcej satysfakcji.
Scenariusze oparte są na pięknym, motywującym cytacie: “Możesz być kimkolwiek chcesz, jeśli tylko bardzo się postarasz”. Tymczasem eksperci Gallupa proponują nieco je zmodyfikować:
You cannot be anything you want to be – but you can be a lot more of who you already are*.
Przepraszam że po angielsku, brzmi mi to po prostu lepiej, ale jak miałabym się pokusić o sensowne polskie tłumaczenie, brzmiałoby to tak: Nie możesz być kimkolwiek chcesz – ale możesz być dużo lepszą wersją aktualnego siebie.
Pisząc te słowa mam w głowie wystąpienie Nicka Vujicica na tegorocznym kongresie “Życie bez Ograniczeń”. Można by rzec, że słabą stroną Nicka w pewnym sensie jest brak nóg i rąk. Był przez to wyśmiewany, dręczony w szkole. Zamiast jednak spędzać życie na użalaniu się i (jakkolwiek dziwnie to brzmi) pracy nad tym, aby kończyny urosły (co jest oczywiście nierealne), on wykorzystał swój naturalny talent do występów i przemawiania i zaczął dawać wystąpienia w szkołach o tym, jak walczyć ze zjawiskiem dręczenia (ang. bullying). Teraz a jego wystąpienia przychodzą tysiące osób. Tak, można powiedzieć że w jakiś sposób pokonał swoje słabości – ale on się na nich nie skupiał. Nie skupiał się, by swoje słabe strony rozwinąć do jakiegoś poziomu. Jeśli chcesz posłuchać Nicka, obejrzyj jego wystąpienie w jednej ze szkół tutaj.
Dlaczego odkrycie mocnych stron jest takie ważne? Co Ci to da?
Ja jak zwykle sprawę odwrócę, bo wierzę, że w niektórych sytuacjach lepiej działa na nas motywacja negatywna… A więc 6 zjawisk, które dzieją się w Twojej pracy, gdy nie masz możliwości korzystania ze swoich naturalnych talentów i predyspozycji na co dzień:
- wręcz boisz się chodzić do pracy,
- masz częściej złe niż dobre relacje z kolegami z pracy,
- źle traktujesz swoich klientów,
- opowiadasz znajomym o tym, jak beznadziejna jest Twoja praca,
- masz mniejsze osiągnięcia,
- masz mało pozytywnych, kreatywnych chwil*.
A to wszystko jest toksyczne dla Twojego zdrowia, związków, samooceny, nastawienia do świata… (Porównaj z artykułem o strachu przed zmianą pracy).
Niech dodatkowym demotywatorem będzie ten cytat dr hab. Anny M. Zalewskiej, profesora Uniwersytetu SWPS:
Wracając do pozytywów. Najczęściej jedną z pierwszych rzeczy, jaką robiłam podczas sesji projektowania kariery z moimi klientami, jest właśnie praca nad odkryciem mocnych stron. Całe jedno spotkanie poświęcaliśmy temu, aby przyjrzeć się, co w sobie ma takiego dobrego dana osoba. Efektem były minimum 2 strony A4 drobnym zapisane drobnym maczkiem, pełne pozytywnych cech, umiejętności i talentów. Nawet nie wiesz, jak cudownie działało to na klientów (i na mnie, uwielbiałam ten moment). Ten błysk w oku – hej, to naprawdę ja! Naprawdę tyle potrafię! Jest to niesamowicie wzmacniające doświadczenie. Dalsze poszukiwanie odpowiedniej ścieżki zawodowej opieraliśmy właśnie na tych mocnych stronach. Nagle otwierają się całkiem nowe horyzonty.
Okazuje się, że jeden z moich talentów to Maksymalista – naturalnie dostrzegam mocne strony innych i szukam najlepszych sposobów na ich implementację, by wykorzystać maksymalnie ich potencjał. Już wiesz, dlaczego wybrałam takie, a nie inne zajęcie? 😉
Wykonywanie pracy opartej na naszych mocnych stronach sprawia, że w ogóle nie czujemy, że pracujemy. Czas leci szybko, a my wcale się jakoś specjalnie nie męczymy. Mało tego – jakość naszej pracy jest też bardzo wysoka. Chcemy więcej i więcej, dlatego też więcej osiągamy. Jesteśmy też w stanie dużo więcej dać innym – choćby poprzez nauczanie. Słuchałeś kiedyś kogokolwiek opowiadającego o swojej pasji? Pamiętasz te iskrzące się oczy i uśmiech, który nie schodził z twarzy? Ta osoba mogła o tym opowiadać, a Ty słuchać, godzinami. I choćby samo zajęcie wydawałoby się strasznie nudne, sposób, w jaki ta osoba opowiadała o nim, sprawił, że sam chciałeś spróbować. Było tak? No właśnie 🙂
Jak odkryć swoje mocne strony
Nareszcie konkrety, co? 🙂 Poznaj 3 kroki, dzięki którym odkryjesz swoje mocne strony.
- Poznaj siebie.
No to w jaki sposób odkryć swoje mocne strony? Cóż, chyba nie odkryję Ameryki. Musisz lepiej poznać siebie – zajrzeć wgłąb, ale też zaobserwować to, co na zewnątrz. Jak reagujesz na poszczególne sytuacje, jak radzisz sobie z danym zadaniem, jak współpracujesz z innymi? Kilka pomocnych pytań dla Ciebie:
- Jakiego typu zadania sprawiają, że nie czujesz upływającego czasu?
- Co w pracy naprawdę dobrze Ci wychodzi?
- Kiedy ostatnio poczułeś się dumny z tego, co zrobiłeś? Co to było? Co Cię do tego doprowadziło?
Więcej tego typu pytań znajdziesz w książce “Idealnie Dopasowana. Kariera szyta na miarę”.
- Zapytaj innych.
Może poczujesz się z tym niekomfortowo, ale warto się przełamać – robisz to dla siebie i swojego rozwoju. Najzwyczajniej w świecie poproś osoby w Twoim otoczeniu, aby wskazały 3 Twoje mocne strony (jak chcą więcej – absolutnie im nie zabraniaj 🙂 ). Poproś o to co najmniej 5 osób, z tego niech chociaż jedna będzie dla Ciebie nieco “dalsza”, to znaczy np. współpracująca z Tobą, ale nie mająca z Tobą kontaktu na stopie koleżeńskiej.
Może się okazać, że nieźle się zdziwisz, ale z doświadczenia wiem, że opinie innych bardzo często się pokrywają. A skoro już kilka osób zauważa pewną cechę, no to coś musi być na rzeczy 🙂
Co zrobić później z oceną zwrotną? Przeczytaj, przemyśl, przeanalizuj. Czy zgadzasz się ze wskazaniami? Szczególnie jeśli nie, poproś o wyjaśnienia. Zapytaj daną osobę, w jakiej sytuacji to zaobserwowała? Co spowodowało, że wpisała tę cechę?
- Przetestuj się!
Nie, nie odszukuj teraz starego Bravo z psychozabawami. Jak się testować, to porządnie, żeby nie narobić sobie w głowie bałaganu. Jako pierwszy zdecydowanie polecam test StrengthsFinder, zwany też testem talentów Gallupa. Tak, tego samego, co wspomniany na początku 🙂 Jest to test online złożony ze 177 pytań. W każdym pytaniu masz do wyboru dwa stwierdzenia – musisz wybrać to, z którym bardziej się zgadzasz i zaznaczyć, w jakim stopniu. Na każde pytanie masz tylko 20 sekund – po to, abyś wskazywał te odpowiedzi, które jako pierwsze pojawiają Ci się w głowie. Nie myśl zbyt wiele, po prostu wybieraj.
Na koniec otrzymasz zestaw 5 dominujących u Ciebie “themes”, czyli talentów – gdzie talent jest rozumiany tutaj jako powtarzający się wzorzec zachowania, myślenia i odczuwania, który może znaleźć praktyczne zastosowanie. Do tego otrzymasz również bardzo wartościowy raport – nie tylko przeczytasz, co oznaczają poszczególne talenty, ale też dowiesz się, jak je najlepiej wykorzystać i jak je dalej rozwijać. Przy niektórych talentach dostaniesz wręcz gotową listę zawodów, w których cecha ta może się najlepiej realizować. Test w wersji podstawowej kosztuje 15 dolarów. Będzie to naprawdę jedna z najlepszych inwestycji w Twoim życiu.
Dużo o talentach i na temat samego testu pisze Dominik Juszczyk – można rzec, że jest to polski specjalista od mocnych stron.
Jeśli nie chcesz na razie wydawać pieniędzy, a chcesz choć trochę lepiej poznać siebie, wypróbuj powszechnie dostępny w internecie test kotwic Scheina. Edgar Schein, psycholog MIT, wyodrębnił kilka grup kompetencji zawodowych i nazwał je kotwicami kariery. Do przeanalizowania masz 40 stwierdzeń – każde z nich oceniasz od 1 do 6, gdzie 1 – to stwierdzenie całkiem do Ciebie nie pasuje, a 6 – to stwierdzenie całkowicie do Ciebie pasuje. Wynik może nie do końca będzie wskazywał Twoje mocne strony, ale raczej dominujące u Ciebie obszary i wartości, którymi kierujesz się w swojej karierze zawodowej. Jest to już jednak kolejny krok do lepszego poznania siebie.
Pamiętaj, że najlepsze rezultaty da połączenie wszystkich tych trzech kroków 🙂
Uff! Niemal 4 strony A4, a ja jeszcze nie wyczerpałam tematu! 🙂 Nie chciałam jednak aż tak obciążać Cię jeszcze dłuższym tekstem. Dlatego mam dla Ciebie cały cykl #TydzieńMocnychStron. Z innych wpisów dowiesz się:
- co robić dalej, gdy już znam swoje mocne strony,
- jak prezentować mocne strony w CV i na rozmowie kwalifikacyjnej,
- jak wygląda praca z talentami (lub jej brak…) w organizacjach.
Dodatkowo poprosiłam o wywiad eksperta mocnych stron, certyfikowanego przez Gallupa coacha mocnych stron, Dominika Juszczyka. Przeczytaj wywiad tutaj!
*źródło wszystkiego oznaczonego gwiazdką: Rath T., Strengths Finder 2.0, Gallup Press, Nowy Jork 2007.
